اکثر شبکههای اجتماعی وضعیت خوبی ندارند و اکنون بیشتر برای وقتگذرانی و سرگرمی استفاده میشوند. ظاهراً دوران این پلتفرمهای ارتباطی رو به افول است.
دوران شبکه های اجتماعی در اینترنت رو به اتمام است و هماکنون هم شاهد نشانههای این اتفاق هستیم. توییتر در سراشیبی قرار دارد و بهنظر میرسد در چند سال اخیر حرکت روبهافولی داشته است؛ مخصوصاً از زمانی که ایلان ماسک در پاییز گذشته این شبکه اجتماعی را خرید، وضعیت بدتر شد.
ردیت نیز با شیوههای مشابهی درحال نابودکردن خود است؛ مثلاً ارائه خبرها در اپلیکیشنهای این شبکه اجتماعی متوقف شده و با اعضایی که درزمینه راهنمایی سایر کاربران و ایجاد انجمنهای ردیت تلاش میکنند، مقابله میشود؛ همچنین توسعهدهندگان و کاربرانش را نیز از خود دور کرده و امیدوار است تا زمانی که اعتراضات علیه این شرکت به پایان برسد، بتواند خود را به بیخیالی بزند و مشکلات را نادیده بگیرد (شاید ردیت آخرین شبکه اجتماعی باشد؛ اما نه، اینطور نیست!)؛ از سوی دیگر بهنظر میرسد شبکهای مثل تیکتاک همچنان درحال پیشرفت است؛ اما اینچنین نیست و ممنوعیت استفاده از آن در کشورهای مختلف درحال افزایش است؛ اینستاگرام هم دیگر بیشتر به یک پلتفرم سرگرمی تبدیل شده و مدت زیادی است که کاربران فیسبوک بهسمت استفاده از اینستاگرام حرکت کردهاند.
میتوان در مورد این موضوع بحث کرد. به نظر یکی از نویسندگان سایت ورج، این اتفاق تنها پایان طبیعی پخش خاصی از اینترنت است. دو سال اخیر را با طرح این سؤال پشتسر گذاشتهایم که اگر فرض بگیریم که بتوان تمام افراد سیاره زمین را وارد یک اتاق کرده و آنها با هم صحبت کنیم، چه اتفاقی رخ میدهد؟ ما درحال حرکت بهسمت عصر جدیدی از اینترنت هستیم. شاید اینگونه بهتر باشد؛ اما روش ارتباطات در این عصر جدید کاملاً تغییر کرده و سرعت اتفاقات در این مرحله نیز بیشتر شده و فضایی برای حضور همه در اینترنت فراهم شده است. ما در تمام این سالها فقط در اینترنت وقتگذرانی میکنیم و این فرایند همچنان ادامه دارد.
چرا شبکه های اجتماعی اکنون وضعیت خوبی ندارند؟
شرکتهای فعال در حوزه شبکه اجتماعی تنها رویه ثابتی را دنبال میکنند؛ زیرا آنها بهجای اینکه هیچ استفادهای از اطلاعات شخصی نداشته باشند و آنها را کنار بگذارند، چنین اطلاعاتی را به ارائهدهندگان هوش مصنوعی میفروشند. دلیل آغاز بسیاری از نابسامانیهای ردیت، حرف «استیو هافمن»، مدیرعامل این شرکت است که گفته مسئولان شرکت متوجه شدهاند ردیت پر از اطلاعات خوب است و نباید این اطلاعات ارزشمند را رایگان در اختیار شرکتهای بزرگ قرار دهیم. مدتی پیش ایلان ماسک بهمنظور مقابله با افزایش بیشازحد استخراج دادهها و دستکاری سیستم، لاگین گیت جدیدی برای توییتر معرفی کرد و محدودیتهایی را برای مشاهده تعداد بازدیدهای این شبکه اجتماعی در نظر گرفت.
علاوه بر این موارد، شبکههای اجتماعی در سه زمینه بااهمیت درحال تغییر هستند؛ نخست اینکه درحال حرکت از حالت عمومی به حالت خصوصی هستند؛ دوم اینکه درحال حرکت از رویکرد «رشد و مشارکت» که بهصورت گسترده با ایجاد محصولات جدید موردعلاقه افراد مرتبط است، بهسمت رویکرد «کسب درآمد» به هر قیمتی هستند. سوم اینکه که درحال تبدیلشدن به کسبوکاری سرگرمکننده هستند. کمکم مشخص میشود که از حوزه ایجاد ارتباط بین مردم، پولی بهدست نمیآید؛ اما فرصت گذاشتن تبلیغات بین ویدیوهایی که کاربران آنها را عمودی اسکرول میکنند، وجود دارد و بسیاری از مردم این تبلیغات را تماشا میکند؛ بنابراین عصر «شبکه اجتماعی» کمکم جای خود را به عصر «رسانه با بخش نظرات» میدهد و اکنون همهچیز تنها یا یک پلتفرم سرگرمی محسوب میشود و یا برای پرداختها ایجاد شده است. گاهی اوقات نیز پلتفرمهای برای هر دو هدف طراحی میشوند که عجیب است.
آینده شبکه های اجتماعی چگونه خواهد بود؟
افراد زیادی مشتاق هستند بدانند آینده شبکه های اجتماعی چگونه خواهد بود؟ میتوان گفت هیچ فضایی در اینترنت باقی نمانده است که رضایتبخش و سالم بوده و ارزش باقیماندن در آن را داشته باشد. موضوع فقط این نیست که دیگر فضای محبوب قابلتوجهی در وب وجود ندارد، بلکه تصور میشود کاربران بهدنبال خانه جدیدی در اینترنت هستند که مهندسی تأثیرات شبکه در آن دشوار نباشد. پلتفرمی با این ویژگیها هنوز وجود خارجی ندارد؛ چنین فضایی نه پلتفرمی مثل لینکدین یا تامبلر است و نه استارتاپهایی مانند پست (Post) یا ورو (Vero) یا اسپاتیبل (Spoutable) یا هایو سوشال (Hive Social)؛ همچنین این پلتفرم قطعاً کلاب هاوس یا بیریل (Bereal) نیست و همانطور که گفتیم اصلاً وجود ندارد!
در مورد اپلیکیشنهایی مثل ماستودون (Mastodon) یا Blue sky (بلو اسکای) در بلندمدت دید خوشبینانهای وجود دارد؛ زیرا قطعاً ایجاد وب اجتماعی محتمل است. وب اجتماعی درحقیقت دنیایی غیرمتمرکز مبتنی بر ActivityPub یا سایر پروتکلهای باز محسوب میشود که امکان برقراری ارتباط بین افراد بدون نیاز به لزوم استفاده از یکی از پلتفرمهای شبکههای اجتماعی را فراهم میکند. چنین ابزارهایی میتوانند ترکیب درستی از نگرش «همه افراد اینجا حاضر هستند» و «شما هنوز تحت کنترل هستید» باشند.
سرورهای فدراسیون بههمپیوسته به نام فدیورس که برای شبکههای اجتماعی استفاده میشوند، هنوز بهطور کامل آماده نیستند. رشدی که ماستودون بهلطف خروج تعداد زیادی از کاربران توییتر از آن کسب کرده است، بسته به میزان دشواری ورود به این شبکه اجتماعی و مهمتر از آن، بسته به میزان دشواری یافتن افراد و ویژگیهای مختلف موردنظر کاربران در زمان حضور آنها در این پلتفرم، میتواند افزایش یا کاهش یابد.
لمی (Lemmy)، نرمافزار رایگان و متنباز برای اجرای انجمنهای گفتوگو و جمعآوری اخبار اجتماعی با میزبانی شخصی که میتواند جایگزین ردیت شود، از سال ۲۰۱۷ تاکنون فعالیت میکند؛ اما از نظر برخورداری از ویژگیهای مختلف هنوز نقاط ضعف زیادی دارد. این پلتفرم هنوز برای هجوم کاربران عصبانی ردیت آماده نیست. این موضوع برای پلتفرم کبین (Kbin) نیز صدق میکند؛ زیرا از یک طرف هنوز اپلیکیشن موبایل ندارد و از طرف دیگر به کاربران خود هشدار میدهد که نسخهای که درحال استفاده از آن هستند، کاملاً آزمایشی است و اصلاً پایدار نیست.
بدون دیدگاه